Hildegard van Bingen en de Dendermonde Codex

Psallentes ontraadselt het 12e-eeuwse handschrift

De benedictijnse abdis Hildegard van Bingen stond in haar tijd bekend omwille van haar visioenen. Maar ze had veel meer pijlen op haar boog. Ze hield zich ook bezig met onder andere kosmologie, theologie, plantkunde en linguïstiek, én ze correspondeerde met de groten van haar tijd, van Paus tot keizer, wat haar tot een zeer invloedrijke vrouw maakte. Vandaag kennen we Hildegard vooral als componiste. Zevenenzeventig van haar gezangen zijn overgeleverd, met als belangrijkste bron een twaalfde-eeuws handschrift dat lange tijd bewaard werd in de Sint-Pieters- en Paulusabdij , waar dit concert plaatsvindt. Het manuscript behoort sinds 2007 tot de Vlaamse Topstukken.   

Uit deze ‘Dendermonde Codex’ kozen de zangeressen van Psallentes een reeks gezangen ter ere van de Heilige Ursula, de legendarische koningsdochter die niet wilde trouwen vóór ze een bedevaart had gemaakt naar Rome. De lotgevallen van Ursula en haar elfduizend reisgezellinnen worden bezongen in een gregoriaans dat in de grote stemomvang en de rijke melodieën een heel persoonlijke signatuur laat zien. 

Programma

Gezangen van Hildegard van Bingen ter ere van de Heilige Ursula uit de Dendermonde Codex.

Uitvoerders

  • Psallentes
    • Werd in 2000 opgericht door Hendrik Vanden Abeele 
    • Legt zich toe op gregoriaans en aanverwante meerstemmigheid 
    • Heeft veel aandacht voor onontgonnen repertoire uit laatmiddeleeuwse handschriften 
    • Trad op in heel Europa en in de Verenigde Staten 
    • Exploreert vaak vrouwelijke thema’s: muziek uit begijnhoven, Hildegard van Bingen 
    • Begon als mannenensemble, ontwikkelde zich tot vrouwenensemble 
    • Werd in 2018 door Klara genomineerd als Ensemble van het Jaar 
    • Nam meer dan dertig albums op 
       
  • Hendrik Vanden Abeele, artistieke leiding

Praktisch

  • Concertlocatie: Vlasmarkt 23, 9200 Dendermonde
  • Fietsparking - beschikbaar
  • Treinstation NMBS Dendermonde - 11 min wandelen
  • Bushalte De Lijn - 'Veerstraat' 7 min wandelen
  • Oplaadpunt elektrische wagen
    • Parking Vlasmarkt
    • Begijnhoflaan 68
    • Oude Vest 98
  • Carpool met anderen naar het concert via het platform Slinger
  • De concertlocatie bereik je veilig en gemakkelijk via de fietsknooppunten
  • Op vertoon van de UiTPAS koop je tickets aan het kansentarief (als je hiervoor in aanmerking komt). Tickets aan het kansentarief (20% van de ticketprijs) zijn enkel te verkrijgen aan de balie van Tickets Gent en aan de avondkassa (indien er nog tickets beschikbaar zijn). 
  • Er zijn geen toiletten voorzien op de concertlocatie

Heb je specifieke noden of extra voorzieningen nodig? Neem hiervoor contact op met Fien Straetmans via toegankelijkheid@festival.be of 0491 45 26 78.

Workshop 'Leer van Bingen Zingen' door Amarant

Met Hendrik Vanden Abeele van Psallentes leg je je een volle namiddag toe op het zingen van de muziek van Hildegard van Bingen. Haar liederen kan je gregoriaans noemen – eenstemmig, tekstgebonden, binnen een bepaalde toonaard, liturgisch – maar de Duitse abdis gaat zoals verwacht dat stapje verder. Dit is muziek van een andere orde: intens, bezwerend, radicaal.

We zingen uit de twee manuscripten waarin Hildegards werk is overgeleverd (Dendermonde en Wiesbaden). Beginnen doen we rustig en kalm met eenvoudiger werk of geïsoleerde woorden. Je hoeft geen ervaren zanger te zijn om dit te kunnen, willen volstaat. We tasten ter plekke af of we ook een gevorderd stadium van zingen kunnen bereiken. Onderweg vertelt Hendrik ook over de manuscripten: wat er in staat, hoe ze zijn opgebouwd, hoe de noten werken, wat de uitvoeringsproblemen zijn. Een beetje theorie en geschiedenis dus, maar vooral veel praktijk.

Leer van Bingen zingen – en 's avonds kan je het URSULA11-concert van Psallentes beleven. Een topdag in het gezelschap van een van de meest legendarische vrouwen uit de muziekgeschiedenis.

Timing: 14:00 - 16:30

Locatie: Abdij Dendermonde, Vlasmarkt 23

In de Abdij van Dendermonde is er geen drankfaciliteit. Breng dus zelf een flesje water mee voor tijdens de pauze van de workshop. 

Meer info en inschrijven kan hier

In samenwerking met